ΤΙΤΛΟΣ

"Των εχθρών τα φουσάτα περνούσαν/σαν το λίβα που καίει τα σπαρτά", υπυνθυμίζει ένα παλιό στρατιωτικό εμβατήριο, πριν μας διαβεβαιώσει πως "η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει". Όμως και τα δικά μας φουσάτα διέπραξαν ουκ ολίγα στο πέρασμά τους, σε πόλεις και χωριά με "εθνολογική σύσταση" πολύ διαφορετική απ' ό,τι υποστήριζαν οι κήρυκες της Μεγάλης Ιδέας. Από τα Γιαννιτσά και το Κιλκίς του 1912-13 μέχρι τη Βόρειο Ήπειρο του 1914 και την ενδοχώρα της Μικρασίας το 1919-22, η δράση του ελληνικού στρατού και των παραστρατιωτικών ομάδων που τον συνόδευαν (ή τον υποκαθιστούσαν) σημαδεύτηκε από αγριότητες, ελάχιστα διαφορετικές απ' όσα διέπραξαν το ίδιο διάστημα οι αντίπαλοί του. [...]

Η καταγραφή αυτής της σκοτεινής πλευράς των πολέμων της "ένδοξης δεκαετίας" αποτελεί το αντικείμενο του παρόντος βιβλίου. Για τη συγγραφή του χρησιμοποιήθηκαν κυρίως ημερολόγια κι απομνημονεύματα ελλήνων στρατιωτικών, σε συνδυασμό με αδημοσίευτο ή δημοσιευμένο αρχειακό υλικό. Σε ειδικά παραρτήματα σκιαγραφούνται, τέλος, ζητήματα όπως η τραγωδία του Πόντου, οι σφαγές των Τουρκοκρητικών το 1897 ή τα θύματα της βουλγαρικής κατοχής της Ανατολικής Μακεδονίας στη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου.