ΤΙΤΛΟΣ

Η Ευρώπη παγκοσμιοποιείται. Επεκτείνει τα νοητά όρια των συνόρων της και εκμεταλλεύεται τις νέες τεράστιες καταναλωτικές αγορές, συνδιαλέγεται με νέους εταίρους, βασίζεται σε νέες συνέργιες.

Η Ευρώπη έφτασε στο τέλος της βασιλείας του παραδοσιακού κράτους κοινωνικής πρόνοιας. Πριν, το κράτος κοινωνικής πρόνοιας κάλυπτε τις υποχρεώσεις του έναντι των πολιτών παρέχοντας απλώς ένα "δίχτυ ασφαλείας". Σήμερα, θα πρέπει να προσέξει τα κίνητρα της απασχόλησης και τα οφέλη που αποκομίζει ο εργαζόμενος από αυτήν, τις εργασιακές συνθήκες, την ασφάλεια της εργασίας και την ευελιξία μετακίνησης στην αγορά εργασίας, το περιβάλλον, την εκπαίδευση, τη μετανάστευση. Έτσι, για να παραμείνει βιώσιμο το κράτος κοινωνικής πρόνοια�� πρέπει να αλλάξει ώστε να αντικατοπτρίσει τις κοινωνικές αλλαγές, τις οποίες βιώνει η Ευρώπη.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση ανταποκρίθηκε θετικά στις θεαματικές αλλαγές του 20ού αι. Έθεσε ως νέο συνολικό στόχο, πλέον, τη βελτίωση των οικονομικών επιδόσεων, τη δημιουργία καλύτερων και περισσότερων θέσεων εργασίας και τη μέγιστη αξιοποίηση των δυνατοτήτων που προσφέρει μια κοινωνία βασισμένη στη γνώση. Όμως, αυτές οι επιτυχίες πυροδότησαν και αντιδράσεις. Αυτοί που ψήφισαν αρνητικά στο δημοψήφισμα για το Σύνταγμα κατέγραψαν ανησυχίες για το μέλλον της Ευρώπης, ειδικά σε κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο. Για πολλούς, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Μοντέλο -το σύνολο των κοινωνικών μοντέλων των κρατών της- βρίσκεται υπό απειλή.

Τα ερωτήματα που προκύπτουν τώρα είναι: Πώς θα πρέπει να ανταποκριθούν στις νέες προκλήσεις οι υπέρμαχοι της Ενωμένης Ευρώπης; Ποιο είναι το μέλλον του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Μοντέλου; Πώς θα αντιμετωπίσει η Ευρώπη τις ανταγωνιστικές πιέσεις που προέρχονται από την Ινδία, την Κίνα και άλλες χώρες που προχωρούν με ταχύ βηματισμό στον δρόμο της εκβιομηχάνισης; Πώς πρέπει να μεταρρυθμιστούν οι θεσμοί της ΕΕ για να ανταποκριθούν στις άγνωστες ακόμη απαιτήσεις του μέλλοντος, οι οποίες θα προκύψουν εξαιτίας της διεύρυνσης, της επιδείνωσης της ενιαίας αγοράς, της έλευσης του ευρώ, της φιλοδοξίας για μια ισχυρότερη ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική και για έναν χώρο "ελευθερίας, δικαιοσύνης και ασφάλειας" στο εσωτερικό; Και, τελικά, η ουσία του θέματος είναι: Μπορεί η Παγκόσμια Ευρώπη να γίνει Κοινωνική Ευρώπη;

Στον ανά χείρας συλλογικό τόμο, επιφανείς πνευματικοί άνθρωποι, στην αναζήτηση τους για έναν ισχυρότερο ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προσφέρουν απαντήσεις σ' αυτά τα ερωτήματα.