Οντέτ Βαρών - Βασάρ
Αθήνα
Ελλάδα


Γεννήθηκε στην Αθήνα (1957), και είναι ιστορικός και μεταφράστρια. Σπούδασε Ιστορία και Αρχαιολογία στο Ιστορικό-Αρχαιολογικό Τμήμα της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών κι έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στη νεώτερη ιστορία στο Νεοελληνικό Ινστιτούτο της Σορβόννης (Παρίσι ΙV). Υποστήριξε τη διδακτορική της διατριβή στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών (1995) με αντικείμενο τις αντιστασιακές οργανώσεις των νέων. Σπούδασε γαλλική λογοτεχνία και λογοτεχνική μετάφραση στο Κέντρο Λογοτεχνικής Μετάφρασης του Γαλλικού Ινστιτούτου Αθηνών. Για το πρώτο της βιβλίο που είναι εξαντλημένο "Ελληνικός Νεανικός Τύπος 1941-1945. Καταγραφή", τόμ. Α'-Β΄, εκδ. ΙΑΕΝ, Αθήνα 1987, βλ. www.iaen.gr. Ερευνητικά πεδία: η συμμετοχή της ελληνικής νεολαίας στην Αντίσταση, η γενοκτονία των Εβραίων και η μνήμη της, η στρατοπεδική λογοτεχνία, η πολιτισμική ταυτότητα των σεφαραδιτών Εβραίων. Έχει δημοσιεύσει στα περιοδικά "Αντί", "Ο Πολίτης", "Μνήμων", "Σύγχρονα Θέματα" (μέλος της συντακτικής επιτροπής) , "Historein", "Νέα Εστία" και στις εφημερίδες "Το Βήμα", "Η Καθημερινή", "Η Αυγή". Συνεργάζεται τακτικά με το περιοδικό «the book’s journal» (μέλος επιστημονικής επιτροπής) και με την εφημερίδα «Τα Νέα». Είναι μέλος της Εταιρείας Μελέτης Νέου Ελληνισμού "Μνήμων" και ήταν ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας Μελέτης Ελληνικού Εβραϊσμού (1990-2000). Έχει συμμετάσχει σε διεθνή συνέδρια κι έχει δημοσιεύσει σε συλλογικούς τόμους στη Γαλλία (βλ. www.academia.edu). ΄Εχει συνεργαστεί με το "΄Ιδρυμα για την Μνήμη του Άουσβιτς" (Βρυξέλλες), με τη "Maison d'Izieu", με τη "Fondation pour la Memoire de la Shoah" (Παρίσι) και με πανεπιστημιακά τμήματα νεοελληνικών σπουδών στο Στρασβούργο και στην INALCO. Δίδαξε το μάθημα της "Ελληνικής Ιστορίας" στο Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο (2001-2017) ως καθηγήτρια-σύμβουλος. Διδάσκει στο σεμινάριό της για τη "Γενοκτονία των Εβραίων: Ιστορία, Μνήμη, Αναπαραστάσεις" στο Εβραϊκό Μουσείο Ελλάδος από το 2011 καθώς και στα ετήσια σεμινάρια του Μουσείου στην Αθήνα για τη "Διδασκαλία του Ολοκαυτώματος". Έχει δημοσιεύσει μεταφράσεις γαλλικής και γαλλόφωνης λογοτεχνίας. Από το 1995 ως το 2008 εξέδωσε κι επιμελήθηκε το ετήσιο περιοδικό "Μετάφραση", με αντικείμενο τη λογοτεχνική μετάφραση και τη μεταφρασεολογία. Δίδαξε μετάφραση στο Κέντρο Λογοτεχνικής Μετάφρασης του Γαλλικού Ινστιτούτου, στο ΕΚΕΜΕΛ και στο Μεταπτυχιακό Μετάφραση-μεταφρασεολογία του ΕΚΠΑ. Τιμήθηκε με τη διάκριση Chevalier de l'ordre des Arts et des Lettres (Ιππότης των γραμμάτων και των τεχνών) το 2006 από τον Υπουργό Πολιτισμού της Γαλλίας.
Επιμελήθηκε την επανέκδοση του βιβλίου της Μπέρρυς Ναχμίας, Κραυγή για το αύριο και συνέγραψε εκτενές επίμετρο (εκδ. Αλεξάνδρεια, 2020). Το βιβλίο της Des Sépharades aux Juifs grecs. Histoire, mémoire et identité εκδόθηκε στο Παρίσι από τον εκδ. οίκο Le Manuscrit (2019, nouvelle édition augmentée, 2021).
Επιμελήθηκε αφιέρωμα για τη “Μνήμη της Shoah” στο περ. Σύγχρονα Θέματα (Ιούνιος 2021, τχ 150-152) και συμμετείχε με τη μελέτη «Η ανάδυση και η συγκρότηση της μνήμης της Shoah στην Ελλάδα (1990-2020)».
Συμμετείχε στον τόμοι Οι Εβραίοι της Ελλάδας (επιμ. Γ. Αντωνίου-Ε. Χεκίμογλου, εκδ. Αλεξάνδρεια 2022) με τη μελέτη: «Συγκρότηση και μεταμορφώσεις μιας πολιτισμικής ταυτότητας της εβραϊκής διασποράς. Οι Σεφαραδίτες της Θεσσαλονίκης».

Τίτλοι:
Συγγραφέας
Μετάφραση
Επιμέλεια
Εισήγηση
Ευθύνη Σειράς
Κριτικές - Παρουσιάσεις:
Η εύθραυστη μνήμη και η δύναμη της γραφής[ Μαρσέλ Νατζαρή, Χειρόγραφα 1944-1947 ]"Τα Νέα" 27/1/2024
Ξανακερδισμένες ταυτότητες[ Michele Vernant, Μοιρασμένες αναμνήσεις ]"The Books' Journal" τχ.144Ιούλιος - Αύγουστος 2023
Πώς γράφεται μια ιστορία πόλης[ Χρήστος Λούκος, Η Ερμούπολη της Σύρου (1821-1950) ]"Τα Νέα"/ "Βιβλιοδρόμιο" 17/6/2023
Μια μαρτυρία. Μια κραυγή. Μια ζωή [ Μπέρρυ Ναχμία, Κραυγή για το αύριο ]"Τα Νέα" 21/1/2023
Ο Καμπανέλλης και η ελληνική στρατοπεδική λογοτεχνία[ Ιάκωβος Σ. Καμπανέλλης, Μαουτχάουζεν ]"The Books' Journal" τχ.136Νοέμβριος 2022
Το όχημα της νεωτερικότητας, το τρένο του θανάτου[ Γιώργος Λιόλιος, Σιδηρόδρομος σφυρίζων εις την πεδιάδα ]"Τα Νέα"/ "Βιβλιοδρόμιο" 25/6/2022
Τραύματα και θαύματα μιας γενιάς[ Γιώργος Κυριακόπουλος, Η περίληψη ]"The Books' Journal" τχ.127Φεβρουάριος 2022
Εβραίοι και Αντίσταση[ Ιάσονας Γ. Χανδρινός, Συναγωνιστές ]"The Books' Journal" τχ.121Ιούλιος-Αύγουστος 2021
Τρεμπλίνκα, στρατόπεδο θανάτου[ Vasily Semyonovich Grossman, Η κόλαση της Τρεμπλίνκα ]"The Books' Journal" τχ.119Μάιος 2021
«Η γη φτύνει σπασμένα κόκαλα» [ Vasily Semyonovich Grossman, Η κόλαση της Τρεμπλίνκα ]"Τα Νέα"/ "Βιβλιοδρόμιο" 16/1/2021
Θεσσαλονίκη, Άουσβιτς, Ιερουσαλήμ: μια ξεχωριστή διαδρομή[ Μωσέ Αελιών, Ωδίνες θανάτου ]"The Books' Journal" τχ.110Ιούλιος-Αύγουστος 2020
Αλμπέρ Κοέν: Γάλλος Εβραίος από την Κέρκυρα[ Albert Cohen, Σολάλ ]"The Books' Journal" τχ.107Μάρτιος 2020
Η εξόντωση των Ελληνοεβραίων της Θεσσαλονίκης. Βιβλίο πρώτο[ Ισαάκ Ματαράσσο, Κι όμως όλοι τους δεν πέθαναν... ]"The Books' Journal" τχ.89Ιούλιος-Αύγουστος 2018
Πρίμο Λέβι: τριάντα χρόνια μετά[ Primo Levi, Εάν αυτό είναι ο άνθρωπος ]"The Books' Journal" τχ.83Δεκέμβριος 2017
Από τη Σιβηρία στο Ράβενσμπρουκ: η εμπειρία της διπλής εκτόπισης[ Margarete Buber - Neumann, Μίλενα από την Πράγα ]"The Books' Journal" τχ.66Μάιος 2016
Όμηρος Πέλλας: η γραφή των στρατοπέδων[ Όμηρος Πέλλας, Στάλαγκ VI C ]"The Books' Journal" τχ.64Μάρτιος 2016
Η μαρτυρία της Λίζας Πίνχας 70 χρόνια μετά[ Λίζα Πίνχας, Αντιμέτωπη με το Ολοκαύτωμα ]"The Books' Journal" τχ.63Φεβρουάριος 2016
«Ο κόλπος της γαλουχούσης τροφού είναι τρυφερότερος...»[ Αίγλη Μπρούσκου, "Λόγω της κρίσεως σας χαρίζω το παιδί μου" ]"The Books' Journal" τχ.61Δεκέμβριος 2015
Θυμάμαι[ Άννα-Μαρία Δρουμπούκη, Μνημεία της λήθης ]"The Books' Journal" τχ.50Δεκέμβριος 2014
Η "τελική λύση"[ Saul Friedländer, Η ναζιστική Γερμανία και οι Εβραίοι ]"The Books' Journal" τχ.39Ιανουάριος 2014
Ναζισμός και Εβραίοι[ Saul Friedländer, Η ναζιστική Γερμανία και οι Εβραίοι ]"Το Βήμα"/ "Βιβλία" 17/11/2013
Μαρία Ηλιού: Να ’χουν άραγε οι αντάρτες μας ομπρέλες;[ Μαρία Ηλιού, Παιχνίδια πολέμου ]"Το Βήμα"/ "Βιβλία" 17/2/2013
Ένας εβραίος Σαλονικιός στο Παρίσι[ Edgar Morin, Ο Βιντάλ και οι δικοί του ]"Το Βήμα"/ "Βιβλία" 22/7/2012
Διδάσκω και διδάσκομαι[ George Steiner, Τα μαθήματα των δασκάλων ]"Το Βήμα"/ "Βιβλία" 6/5/2012
Μίλησε, μνήμη[ Θανάσης Τζαβάρας, Οδός Ιπποκράτους ]"The Books' Journal" τχ.18Απρίλιος 2012
Χόρχε Σεμπρούν: Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο[ Jorge Semprun, Τι ωραία Κυριακή! ]"The Books' Journal" τχ.9Ιούλιος 2011
Ταξίδι μύησης στη σεφαραδίτικη Θεσσαλονίκη[ Ανδρέας Λ. Σεφιχά, Αναμνήσεις μιας ζωής και ενός κόσμου ]"The Books' Journal" τχ.7Μάιος 2011
Ο διανοούμενος στο στρατόπεδο συγκέντρωσης[ Jean Améry, Πέρα από την ενοχή και την εξιλέωση ]"Το Βήμα"/ "Βιβλία" 23/1/2011
Στα στρατόπεδα της Μέσης Ανατολής [ Γιάννης Μακριδάκης, Συρματένιοι, ξεσυρματένιοι· όλοι ]"Το Βήμα"/ "Βιβλία" 14/11/2010
Μνήμη Ολοκαυτώματος και Αντίστασης[ Συλλογικό έργο, Νέοι στη δίνη της κατοχικής Ελλάδας ]"Η Αυγή" 31/1/2010
Σαν μύθος και σαν σιωπή[ Οντέτ Βαρών - Βασάρ, Η ενηλικίωση μιας γενιάς ]"Ελευθεροτυπία"/ "Βιβλιοθήκη" τχ.5518/5/2009