Γιώργος Μανουσάκης

Ο Γιώργος Μανουσάκης, καλλιτέχνης πολυτάλαντος και πνεύμα εύστροφο και ζωηρό, αναζητούσε σ' όλη του τη ζωή να γνωρίσει τον κόσμο μέσα από τα δικά του μάτια, να διερευνήσει και να κατανοήσει ό,τι συνέβαινε γύρω του, είτε είχε σχέση με τον άνθρωπο και τη φύση, είτε με την τέχνη και την επιστήμη. Το ζωγραφικό του έργο και οι άλλες ενασχολήσεις του, αλλά και οι χειρόγραφες σημειώσεις του για θέματα επιστημονικά, πολιτιστικά, περιβαλλοντικά, ακόμα και πολιτικά, με χρονολογίες που φθάνουν έως τους τελευταίους μήνες της ζωής του, μαρτυρούν τις ανησυχίες του και τη μεγάλη έφεση για μάθηση. "Σχεδίαζα, φωτογράφιζα, έκανα κινηματογράφο, αλλά προπαντός μάθαινα", γράφει ο ίδιος σ' ένα από τα αυτοβιογραφικά του σημειώματα.
Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι ο Μανουσάκης πραγματοποίησε, χωρίς ίσως να το επιδιώκει ή να το συνειδητοποιεί, το ιδανικό του "οικουμενικού ανθρώπου", του homo universalis, όπως τον διαμόρφωσε η εποχή της Αναγέννησης. Κι αυτή η έφεση για αναζήτηση, καθοριστική για την εν γένει πορεία του στην τέχνη και τη ζωή, αναδεικνύεται μέσα από τις πολλαπλές ασχολίες και τα ενδιαφέροντά του -εκτός από τη ζωγραφική- όπως ήταν η φωτογραφία, η βοτανολογία, ο αερομοντελισμός και άλλα πολλά, ενασχολήσεις τελείως διαφορετικές μεταξύ τους.
Η φύση του Μανουσάκη, όπως μόνον όσοι τον γνώριζαν καλά μπορούν να μαρτυρήσουν, ήταν ανήσυχη και ριψοκίνδυνη. Έψαχνε, πειραματιζόταν, αψηφούσε τον κίνδυνο, ενίοτε τον αναζητούσε, όπως με μια πτήση που θέλησε να κάνει με ανεμόπτερο, και τελικά το κατόρθωσε. Αυτό το καθαρό και ανήσυχο πνεύμα, με την ειλικρινή ζωγραφική ματιά, τραβούσε κοντά του ανθρώπους αξιόλογους, και οι γνωριμίες αυτές εξελίσσονταν σε εκτίμηση και φιλία ζωής. Κι αυτό το αίσθημα το νιώσαμε και εμείς τώρα που, με την έκδοση του βιβλίου για τη ζωγραφική του, χρειάστηκε να αναζητήσουμε τα έργα του. Πολλοί από τους συλλέκτες ήταν παλιοί του γνώριμοι· δεν μας μίλησαν μόνο με θαυμασμό για το έργο του καλλιτέχνη, αλλά και με αγάπη και εκτίμηση για τον άνθρωπο.
[...] (από το προλογικό σημείωμα του βιβλίου)