ΤΙΤΛΟΣ

Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών 2009

Οι περισσότεροι θεωρούν πως η επιστήμη των μαθηματικών βρίσκεται μακριά από κάθε μορφή εξουσίας, αφού τα αποτελέσματά της αφηρημένα και συνήθως ακατανόητα για τους μη ειδικούς, ελάχιστη σχέση έχουν με την εξουσία. Ξεχνούν όμως πως για πάρα πολλούς αιώνες τα μαθηματικά ανήκαν στην πρωτοπορία είτε ως θεωρία είτε ως εφαρμογή και επομένως οι διάκονοι αυτής της επιστήμης ήταν σχεδόν πάντα κοντά στους άρχοντες και τους υπηρετούσαν πιστά ως φιλόσοφοι, γεωμέτρες, αστρονόμοι, μηχανικοί, αποκωδικογράφοι. Σήμερα, οι Αυλές των ηγεμόνων έχουν αντικατασταθεί από τις πολυεθνικές εταιρείες, οι οποίες προσφέροντας αξιοσέβαστα οικονομικά ανταλλάγματα μπορούν και έχουν στην υπηρεσία τους τα πιο φωτεινά πνεύματα. Οι Πτολεμαίοι και οι Μέδικοι ανήκουν οριστικά στο παρελθόν.

Όταν η έρευνα πέρασε από τις ακαδημίες στα πανεπιστήμια, οι καθηγητές απέκτησαν κάποια αυτονομία, η οποία όμως συχνά δοκιμάστηκε πάνω στο αμόνι της πολιτικής. Η δίνη του Α΄Παγκοσμίου Πολέμου θα γεννήσει καθεστώτα τα οποία θα θελήσουν να υποτάξουν την διανόηση. Ο οποιουδήποτε χρώματος ολοκληρωτισμός απαιτούσε έμπρακτη πίστη και υπακοή. Κάθε παρέκκλιση από τους κανόνες του ισοδυναμούσε με θάνατο ή στην ευνοϊκότερη των περιπτώσεων με απόλυση. Κάποιοι λύγισαν, κάποιοι αντιστάθηκαν, κάποιοι δεν προσκύνησαν, κάποιοι αρνήθηκαν να ορκισθούν, και κάποιοι έσπευσαν να επωφεληθούν παίζοντας το παιχνίδι της εξουσίας. Έτσι γράφεται πάντα η Ιστορία.