ΒιβλίοΗ ομορφάσχημη
Νίκος Καχτίτσης
Επιμέλεια: Γιώτα Κριτσέλη
Αθήνα
Κίχλη
2019
σ. 232
Σχήμα: 22χ14
Δέσιμο: Μαλακό εξώφυλλο
ISBN: 978-618-5004-89-7
Σημειώσεις: Επανέκδοση: "Διαγώνιος", 1960· "Κέδρος", 1976· "Στιγμή", 1986. Επίμετρο: Γιώτα Κριτσέλη, Ηλίας Γιούρης & επιστολές του συγγραφέα σχετικά με την "Ομορφάσχημη".
Κυκλοφορεί
Τιμή: 15.00€ Φ.Π.Α.: 6%
(Τελευταία Ενημέρωση Τιμής: 14-05-2019)
Περίληψη:
Στην "Ομορφάσχημη" (1960) η ηρωίδα, μια νεαρή Εβραία αυστριακής καταγωγής ονόματι Γερτρούδη Στερν, μοιράζεται ως έναν βαθμό την τύχη των ομοφύλων της στη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Έχοντας επιβιώσει από μια σειρά γεγονότων φυλετικής δίωξης από τους ναζί, μιλά για το παρελθόν της σε τυχαίους αλλά κάθε φορά νέους ακροατές, με τους οποίους στη συνέχεια συνάπτει ερωτική σχέση λίγων ημερών. Ένας από τους ακροατές της, ο αφηγητής του κειμένου, θα αναπαραγάγει πιστά την πρωτοπρόσωπη εξομολόγησή της επιχειρώντας με τη σειρά του να μοιραστεί με κάποιον φίλο του την ιστορία που άκουσε από την ίδια.
Βυθισμένη σ' έναν κόσμο καχυποψίας και παραμορφωτικών διαθλάσεων της πραγματικότητας, η Γερτρούδη προσπαθεί να ανακαλέσει το τραυματικό παρελθόν της και να μιλήσει για το βίωμα του διωγμού των Εβραίων. Ωστόσο, η αφήγησή της αποκλίνει εμφανώς από κάθε προσπάθεια ρεαλιστικής αναπαράστασης. Ο συγγραφέας δεν ενδιαφέρεται τόσο για την αληθοφάνεια των γεγονότων όσο για την τραυματική επίπτωσή τους στη ζωή της ηρωίδας του.
Κινούμενος στο μεταίχμιο μεταξύ πραγματικού και επινοημένου, χρησιμοποιώντας συγχρόνως ένα ολόκληρο σύστημα ρητορικών και λογοτεχνικών τεχνασμάτων, ο Καχτίτσης αναδεικνύει τη μαρτυρία ως κειμενική κατασκευή, ως πρακτική λόγου που ανακινεί μια σειρά από υπαρξιακά και ηθικά ζητήματα που σχετίζονται με το τραύμα, τη γλώσσα, την επιβίωση.
Το Επίμετρο της έκδοσης περιλαμβάνει τα κείμενα:
- Γιώτα Κριτσέλη, Σημείωμα για την έκδοση
- Μάρκος Εσπέρας [Νίκος Καχτίτσης], "Τι απέγινεν η Γερτρούδη Στερν;" (επιστολή που δημοσιεύθηκε στο αυτόγραφο περιοδικό του Νίκου Καχτίτση, "Ουλή")
- Επιστολές του Νίκου Καχτίτση που σχετίζονται με την ηρωίδα της "Ομορφάσχημης" προς τον Γιώργη Παυλόπουλο, τον Τάκη Σινόπουλο και τον Ε.Χ. Γονατά
- Επιστολές του Νίκου Καχτίτση και του Ε.Χ. Γονατά σχετικά με τη γραφή και τη γλώσσα της "Ομορφάσχημης"
- Ηλίας Γιούρης, "Τραύμα και μαρτυρία στην "Ομορφάσχημη" του Νίκου Καχτίτση"
- Γιώτα Κριτσέλη, "Διαβάζοντας την "Ομορφάσχημη" μέσα από τις επιστολές. Η γενεαλογία και η διαμόρφωση της ηρωίδας"
Στην "Ομορφάσχημη" (1960) η ηρωίδα, μια νεαρή Εβραία αυστριακής καταγωγής ονόματι Γερτρούδη Στερν, μοιράζεται ως έναν βαθμό την τύχη των ομοφύλων της στη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Έχοντας επιβιώσει από μια σειρά γεγονότων φυλετικής δίωξης από τους ναζί, μιλά για το παρελθόν της σε τυχαίους αλλά κάθε φορά νέους ακροατές, με τους οποίους στη συνέχεια συνάπτει ερωτική σχέση λίγων ημερών. Ένας από τους ακροατές της, ο αφηγητής του κειμένου, θα αναπαραγάγει πιστά την πρωτοπρόσωπη εξομολόγησή της επιχειρώντας με τη σειρά του να μοιραστεί με κάποιον φίλο του την ιστορία που άκουσε από την ίδια.
Βυθισμένη σ' έναν κόσμο καχυποψίας και παραμορφωτικών διαθλάσεων της πραγματικότητας, η Γερτρούδη προσπαθεί να ανακαλέσει το τραυματικό παρελθόν της και να μιλήσει για το βίωμα του διωγμού των Εβραίων. Ωστόσο, η αφήγησή της αποκλίνει εμφανώς από κάθε προσπάθεια ρεαλιστικής αναπαράστασης. Ο συγγραφέας δεν ενδιαφέρεται τόσο για την αληθοφάνεια των γεγονότων όσο για την τραυματική επίπτωσή τους στη ζωή της ηρωίδας του.
Κινούμενος στο μεταίχμιο μεταξύ πραγματικού και επινοημένου, χρησιμοποιώντας συγχρόνως ένα ολόκληρο σύστημα ρητορικών και λογοτεχνικών τεχνασμάτων, ο Καχτίτσης αναδεικνύει τη μαρτυρία ως κειμενική κατασκευή, ως πρακτική λόγου που ανακινεί μια σειρά από υπαρξιακά και ηθικά ζητήματα που σχετίζονται με το τραύμα, τη γλώσσα, την επιβίωση.
Το Επίμετρο της έκδοσης περιλαμβάνει τα κείμενα:
- Γιώτα Κριτσέλη, Σημείωμα για την έκδοση
- Μάρκος Εσπέρας [Νίκος Καχτίτσης], "Τι απέγινεν η Γερτρούδη Στερν;" (επιστολή που δημοσιεύθηκε στο αυτόγραφο περιοδικό του Νίκου Καχτίτση, "Ουλή")
- Επιστολές του Νίκου Καχτίτση που σχετίζονται με την ηρωίδα της "Ομορφάσχημης" προς τον Γιώργη Παυλόπουλο, τον Τάκη Σινόπουλο και τον Ε.Χ. Γονατά
- Επιστολές του Νίκου Καχτίτση και του Ε.Χ. Γονατά σχετικά με τη γραφή και τη γλώσσα της "Ομορφάσχημης"
- Ηλίας Γιούρης, "Τραύμα και μαρτυρία στην "Ομορφάσχημη" του Νίκου Καχτίτση"
- Γιώτα Κριτσέλη, "Διαβάζοντας την "Ομορφάσχημη" μέσα από τις επιστολές. Η γενεαλογία και η διαμόρφωση της ηρωίδας"
Κριτικές - Παρουσιάσεις:
| Κατερίνα Μαλακατέ | Η ομορφάσχημη | "Διαβάζοντας" | 9/9/2022 | |
| Βασίλης Λαδάς | Το φάσμα του Νίκου Καχτίτση | Περιοδικό "Μανδραγόρας" | 63 | Νοέμβριος 2020 |
| Κώστας Κρεμμύδας | Μερικές σκέψεις για τον Νίκο Καχτίτση | Περιοδικό "Μανδραγόρας" | 63 | Νοέμβριος 2020 |
| Χριστίνα Γκορίτσα | Η επίκαιρη φωνή της Γερτρούδης Στερν. Η ηθική σύσταση της ταυτότητάς της έναντι της ιστορικής | Περιοδικό "Μανδραγόρας" | 63 | Νοέμβριος 2020 |
| Γιάννης Βασιλακάκος | Αφηγηματικές τεχνικές και μεταμοντερνιστικές πρακτικές στο πεζογραφικό corpus του Νίκου Καχτίτση | Περιοδικό "Μανδραγόρας" | 63 | Νοέμβριος 2020 |
| Αλέξανδρος Στεργιόπουλος | Η θάλασσα μες τη νύχτα | "Το Περιοδικό" | 17/7/2020 | |
| Σάκης Ιωαννίδης | Η πληγή που δεν κλείνει, το τραύµα που βαθαίνει | "Η Καθημερινή" | 1/10/2019 | |
| Αριστοτέλης Σαΐνης | Λέγοντας και ξαναλέγοντας το προσωπικό και το ιστορικό τραύμα | "Εφημερίδα των Συντακτών" | 14/9/2019 | |
| Θωμάς Συμεωνίδης | «Η ομορφάσχημη»: εκδοχές της μαρτυρίας, της διαταραχής, του τραύματος | www.bookpress.gr | 14/9/2019 | |
| Ελισάβετ Κοτζιά | Προσεγγίζοντας τη Γερτρούδη Στερν | "Η Καθημερινή"/ "Τέχνες και Γράμματα" | 8/9/2019 | |
| Χαρίκλεια Γ. Δημακοπούλου | Η ομορφάσχημη | "Εστία" | 27/7/2019 | |
| Βαγγέλης Χατζηβασιλείου | Ο μεταμοντέρνος κόσμος του Νίκου Καχτίτση | "Το Βήμα"/ "Βιβλία" | 14/7/2019 | |
| Μιχάλης Γ. Μπακογιάννης | Η Ομορφάσχημη – από το ανείπωτο στο μη ακροάσιμο | www.oanagnostis.gr | 28/6/2019 | |
| Λάμπρος Σκουζάκης | Έρωτας και ζωή μετά το τραύμα | "Πανδοχείο" | 23/6/2019 |
